Reoviridae ailesine ait bir virüs olan Rota Virüsü, en yaygın olarak A türü insanlarda hastalığa yol açıyor. B, C ve D türleri de mevcuttur ancak insanlarda A türü en sık görülen ve en fazla sağlık sorununa yol açandır. Rotavirüs, dışında bir kapsid bulunan yuvarlak, çift sarmallı RNA virüsüdür. Virüsün kapsidi, virüsün dış ortam koşullarına karşı dayanıklı olmasını sağlar.
ROTA VİRÜSÜ NEDİR?
Rota virüs, bağırsak enfeksiyonlarına ve ishal vakalarına neden olan, son derece bulaşıcı bir virüstür. Dünya genelinde bebekler ve çocuklar arasında ishalin başlıca nedenlerinden biri olarak bilinir. Rota virüs her yerde bulunur ve çoğu çocuk 3-5 yaşına gelene kadar bu virüsle karşılaşır. 2003 yılında, 5 yaş altı çocuklarda dünya genelinde 114 milyon rota virüs enfeksiyonu vakası bildirilmiştir.
Düşük Gelirli Ülkelerde Görülüyor
Bu vakalardan 24 milyonu ayakta tedavi ile geçiştirilirken, 2-3 milyon vaka hastaneye yatış gerektirmiştir. Ayrıca, rotavirüs, dünya çapında 5 yaş altı çocuklarda her yıl 214.000'den fazla ölüme yol açmaktadır. Hastaneye yatırılan çocuklar arasında rotavirüs enfeksiyonunun oranı dünya genelinde %30-50 civarındadır, ancak ölümcül vakaların %90'ından fazlası düşük gelirli ülkelerde meydana gelmektedir.
Ölüm Oranları Düşük Gelirli Ülkelerde Yüksek
Bu ülkelerde, sağlık hizmetlerine erişimin kısıtlı olması, modern hidrasyon tedavilerine ulaşım zorluğu ve malnütrisyon (açlık ve kıtlık gibi beslenme sorunları) gibi faktörler, ölüm oranlarının yüksek olmasına neden olmaktadır. Rotavirüsün yol açtığı hastalıkların yönetiminde karşılaşılan zorluklar, özellikle düşük gelirli bölgelerde ölüm riskini artırmaktadır.
ROTA VİRÜSÜ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Rota virüs enfeksiyonunun yaygın belirtileri arasında şiddetli sulu ishal, kusma, ateş ve karın ağrısı bulunur. Bunun yanı sıra, dışkıda kan görülmesi, ağız ve boğazda kuruluk, genel yorgunluk, baş dönmesi gibi ek semptomlar da yaşanabilir.
Rota virüsle enfekte olduktan yaklaşık 2 gün sonra şu belirtiler ortaya çıkabilir:
- Şiddetli Sulu İshal: Genellikle sıvı dışkıların sık sık görülmesi.
- Kusma: Sürekli veya aralıklı kusma atakları.
- Ateş: Vücut sıcaklığında artış, genellikle orta şiddette.
- Karın Ağrısı: Karın bölgesinde kramp ve ağrı.
- Yorgunluk: Genel enerji düşüklüğü ve halsizlik.
- Uykulu Olma Hali: Aşırı uyuma isteği veya uyku hali.
- Dehidrasyon: Sıvı kaybı sonucu vücutta kuruma belirtileri.
- Siyah, Katran Rengi ve Kanlı Dışkı: Normalden farklı dışkı rengi, kan veya siyah dışkı.
- Ağız ve Boğaz Kuruluğu: Ağız içinde ve boğazda kuruluk hissi.
- Baş Dönmesi: Denge kaybı ve baş dönmesi.
- Ciltte Solukluk: Cilt renginin solması ve genel solgunluk.
- Stres ve Kaygı: Genel rahatsızlık ve huzursuzluk duygusu.
Bu belirtiler rotavirüs enfeksiyonunun yaygın semptomlarıdır ve çoğu zaman tıbbi müdahale gerektirir, özellikle de dehidrasyon belirtileri ve ciddi semptomlar görüldüğünde.
ROTA VİRÜSÜ AŞISI
Rota virüsü, bebek ve küçük çocuklarda hızlı bir şekilde yayılan ve şiddetli sulu ishale, ateşe, kusmaya ve karın ağrısına neden olan bir virüstür. Enfekte olan çocuklar sıvı kaybı yaşayabilir ve bu durum susuzluğa yol açabilir. Rota virüsü aşısı, bu hastalıktan korunmanın en güvenli yoludur. Türkiye'de rota virüsü aşısının 2 farklı türü bulunmaktadır.
Aşı, bebek 15 haftalık olmadan yapılmalıdır. Bebeklerin 8 aylık olmadan önce rota virüsü aşısının tüm dozlarının tamamlanması önerilir. Aşı genellikle 2 veya 3 doz şeklinde uygulanır: İlk doz bebek 14 haftalık olmadan yapılmalı, son doz ise 24 haftalık olmadan yapılmalıdır. Aşı, ağız yoluyla damlatılarak uygulanır.
Rota Virüsü Aşısı Hangi Durumlarda Yapılır?
Rota virüsü aşısı, ishal belirtileri gösteren bebeklerde yapılması tavsiye edilir. Bu aşı, ileride oluşabilecek enfeksiyonları önlemek amacıyla uygulanır. İshal ve kusma bazı durumlarda hafif olabilirken, bazı bebeklerde ciddi sıvı kayıplarına neden olabilir. İshal genellikle 3-9 gün sürebilir ve virüs, ağız yoluyla veya dışkı ile kolaylıkla bulaşabilir. Rota virüsü, ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir ve ölüme neden olabilen bir virüs olduğundan, aşıyla bu risklerin büyük ölçüde azaltılması önemlidir.
Rota Virüsü Aşısı Faydaları Nelerdir?
Rota virüsü aşısı yaptıranlar, şiddetli rota virüsü ishalinden korunmuş olurlar. Bu aşıyı yaptıran çocukların çoğunda rota virüsü kaynaklı ishal görülmez. Ancak, bu aşı diğer mikropların neden olduğu ishal veya kusmayı engellemez. Aşı, sadece rota virüsünün etkilerine karşı koruma sağlar ve hastalığın şiddetini büyük ölçüde azaltır.
Kaynak: Haber Merkezi
