Çoban Çantası Otu Faydaları Nelerdir? Çoban Çantası Otu Kullanımı ve Zararları

Çoban çantası otu, eski zamanlardan beri sağlık alanında kullanılan ve son günlerde yeniden popülerlik kazanan bir bitki olarak dikkat çekiyor. Capsella bursa-pastoris bilimsel adıyla bilinen bu bitki, hem geleneksel hem de modern tıpta birçok sağlık faydası ile tanınıyor. Uzmanlar, çoban çantası otunun kan dolaşımını iyileştirmeden sindirim sistemine kadar pek çok olumlu etkisi olabileceğini belirtiyor.

Çoban Çantası Otu Nedir?

Çoban çantası otu, bilimsel adıyla Capsella bursa-pastoris, genellikle "çoban çantası” veya "güvey otu” olarak bilinen, küçük ve zarif bir bitkidir. Özellikle bahar aylarında yeşil yapraklarıyla tanınan bu bitki, Akdeniz bölgesine özgü olmasına rağmen, dünya genelinde yaygın olarak bulunur. Çoban çantası otu, adını, yapraklarının küçük bir çanta biçiminde olmasından alır. Bu bitki, tarih boyunca hem geleneksel tıpta hem de çeşitli mutfaklarda kullanılmıştır.

Çoban Çantası Otu Faydaları Nelerdir?

Çoban çantası otunun birçok sağlık yararı bulunduğu düşünülmektedir:

Kan Dolaşımını Destekler: Çoban çantası otunun kan dolaşımını iyileştirme ve kan basıncını dengeleme konusunda faydalı olduğu öne sürülür. Bu, bitkinin içeriğindeki bazı aktif bileşenler sayesinde gerçekleşir.
İltihap Azaltıcı Özellikler: Geleneksel olarak, bu bitkinin iltihapları azaltıcı özelliklere sahip olduğu ve ağrı kesici olarak kullanılabileceği belirtilir. Özellikle romatizma ve eklem ağrıları gibi durumlarda rahatlama sağlayabilir.
Sindirim Sağlığını Destekler: Çoban çantası otu, sindirim sistemi üzerinde olumlu etkiler yaratabilir. Sindirim sorunlarına karşı destekleyici olabilir ve gaz problemlerini azaltabilir.
Cilt Sağlığı: Cilt üzerinde kullanıldığında, çoban çantası otunun yara iyileştirici ve antiseptik özelliklere sahip olduğu düşünülür.

Çoban Çantası Otu Kullanımı

Çoban çantası otunun çeşitli kullanım şekilleri mevcuttur:

Çay Yapımı: Çoban çantası otunun kurutulmuş yaprakları, sıcak su ile demleyerek çay olarak tüketilebilir. Bu çay sindirim sistemi problemlerine ve iltihaplara karşı destek olabilir.
Ekstrakt ve Takviye: Bitkinin özleri, çeşitli sağlık takviyelerinde bulunabilir. Bu tür ürünler genellikle kapsül veya sıvı formda sunulur.
Yerel Uygulama: Kuru veya taze yapraklar, ezilerek yaraların üzerine uygulanabilir. Antiseptik özellikleri sayesinde, cilt üzerindeki küçük kesikler ve yaralar için kullanılabilir.

Çoban Çantası Otu Zararları

Çoban çantası otunun genellikle güvenli olduğu düşünülse de, bazı yan etkiler ve kullanım kısıtlamaları söz konusu olabilir:

Alerjik Reaksiyonlar: Nadir de olsa, bazı bireylerde çoban çantası otu alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Özellikle bitkilere karşı duyarlılığı olan kişiler dikkatli olmalıdır.
Hamilelik ve Emzirme: Hamile veya emziren kadınların çoban çantası otu kullanmadan önce doktorlarına danışmaları önerilir. Bitkinin bu durumlar üzerindeki etkileri hakkında yeterli bilgi bulunmamaktadır.
Kanama Sorunları: Çoban çantası otu, kanın pıhtılaşmasını etkileyebilir, bu nedenle pıhtılaşma bozukluğu olan veya kan sulandırıcı ilaç kullanan kişilerin dikkatli olması gerekmektedir.

Hemoroid Şikayetlerinde Çoban Çantası Bitkisi Nasıl Kullanılır? Prof.Dr.İbrahim Adnan Saraçoğlu anlattı

İşte Prof.Dr.İbrahim Adnan Saraçoğlu'ndan çoban çantası bitkisi yorumu;

Çobançantası denilmesinin nedeni kapsülünün üçgen şeklinde olup çobanların çantasına benzemesinden kaynaklanır. İngilizcesi "purse shepherd”; purse: çanta, shepherd: çoban anlamına gelir. Bir yıl içerisinde 6-7 defa tohum döker, bu da onun ne kadar hızlı üreyebildiğini gösterir. Bu özelliğinden dolayı araştırma amaçlı deneyler yapılabilir. Çobançantası ocak ayından aralık ayına kadar çiçek açar ve tohum döker. Kış ayları sert geçmeyen bölge topraklarında yetişen çobançantası dört mevsim sürekli çiçek açar ve tohum döker. Çiçekleri, hermafrodit olduğundan hem erkek hem de dişi organlarını bulundurduğu için kendi kendini döller.

Kuşlar tohumlarına büyük ilgi duyarlar. Oldukça besleyicidir. Çobançantasının tohumları durgun sulara atıldığında sivrisinekleri cezbederler, yapışkan olduklarından sinek yapışıp kalır ve yaşamı son bulur. Toprak üzerindeki tohumları ise, sinek larvaları için toksik etkilidir. Proteaz enzimi içerdiklerinden larvaların protein yapısını bozarak yok edilmelerini sağlar. Yarım kilo çobançantası tohumu 10 milyon sivrisinek larvasını yok edebilmektedir. Bu özelliğinden dolayı ona etobur diyenlerde var.

Çiçek açmazdan önce taze yaprakları salatada tere veya lahana yerine kullanılır. C-vitamini eksikliğinin neden olduğu skorbüt rahatsızlığına karşı kullanılır. 100 gram çobançantasının yeşil taze yaprakları 300 mg'ın üzerinde C-vitamini içerir. Çiçekleri ve tohumları çiğ veya pişirilerek tüketilir. Tohumlarının hafif baharatımsı tadından dolayı çorbalarda veya et yemeklerinde kullanılır. Tohumlarının %35 i yağdır. Ekstrakte edilerek yenilebilir yağ elde edilir. Kökleri ise taze veya kurutulmuş olarak zencefil yerine kullanılır. Çok yönlü kullanılabilen çobançantasının tohumdan yemeklik yağ veya baharat elde edilirken kökleri, yaprakları ve çiçekleri de tüketilebilmektedir.

Çobançantası aynı zamanda demir, kalsiyum, fosfor ve potasyum deposudur. B grubu vitaminleri de yeterli düzeyde içerir.

mg /100 g çobançantasında;